Ο έρπης ζωστήρ είναι μια ιoγενής νόσος η οποία χαρακτηρίζεται από επώδυνο φυσαλιδοειδές εξάνθημα περιορισμένης έκτασης σε μια πλευρά του σώματος (δεξιά ή αριστερά) και συχνά κατά γραμμές.
Η αρχική λοίμωξη από τον ιό VZV προκαλεί την οξεία και βραχυχρόνια νόσο της ανεμοβλογιάς που προσβάλλει συνήθως παιδιά και εφήβους. Μετά το πέρας της νόσου της ανεμοβλογιάς ο ιός παραμένει στον οργανισμό σε λανθάνουσα μορφή και μπορεί να προκαλέσει μελλοντικά τη νόσο του έρπητα ζωστήρα και συχνά αυτό συμβαίνει μετά από πολλά χρόνια από την αρχική λοίμωξη.
Ο έρπητας ζωστήρας δεν αποτελεί ίδια ασθένεια με τον επιχείλιο έρπητα παρόλο που μοιάζει η ονομασία των ασθενειών.
Μετά το πέρας της αρχικής λοίμωξης από ανεμοβλογιά, ο ιός VZV παραμένει ανενεργός στο περικάρυο των απλών νευρικών κυττάρων και λιγότερο συχνά στα δορυφόρα νευρικά κύτταρα της σπονδυλικής στήλης, του κρανίου ή του αυτόνομου νευρικού συστήματος (ΑΝΣ), χωρίς να προκαλεί συμπτώματα.
Μετά από χρόνια ή δεκαετίες από την αρχική λοίμωξη, ο ιός μπορεί να ξεφύγει από το σώμα των νευρικών κυττάρων και μέσω του άξονα των νευρικών κυττάρων να εγκατασταθεί στα δερματικά κύτταρα της γύρω περιοχής. Η εξάπλωση του ιού στα δερματικά κύτταρα μπορεί να προκαλέσει επώδυνο εξάνθημα. Παρόλο που το εξάνθημα συνήθως θεραπεύεται αυτόματα μετά από 2 εως 4 εβδομάδες, ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν νευρολογικά συμπτώματα στη γειτονική περιοχή για μήνες ή και για χρόνια, μια πάθηση που ονομάζεται μετα-ερπητική νευραλγία.
Πρόληψη και αντιμετώπιση
Προληπτικά, το εμβόλιο κατά του ιού VSV αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο να μειωθούν τα περιστατικά του έρπητα ζωστήρα καθώς και της μετα-ερπητικής νευραλγίας όπως επίσης και να μειωθεί η σοβαρότητα των συμπτωμάτων σε περίπτωση έξαρσης.
Tα αντιικά φάρμακα ωστόσο, μπορούν να μειώσουν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων καθώς και τη διάρκεια έξαρσης του ιού αν χρησιμοποιηθούν για 7-10 ημέρες και η θεραπεία ξεκινήσει μέσα σε 72 ώρες από την εμφάνιση του χαρακτηριστικού εξανθήματος.